Göring heeft "angst-uitspraak" niet gedaan tijdens Neurenberg-proces
23.9.2020, 18:10 (CEST)
Volgens een posting op Facebook heeft Hermann Göring, een van de kopstukken van het Hitler-bewind in Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog, gezegd: "Het enige wat een regering nodig heeft om mensen in slaven te veranderen is ANGST. Als je iets kunt vinden om hen bang te maken, kun je hen alles laten doen wat je wilt." Boven de post staat: "HOE MAAK JE SLAVEN?" De uitspraak zou zijn gedaan tijdens de processen in Neurenberg waarbij de belangrijkste overlevende nazi-kopstukken terecht moesten staan voor een tribunaal van de geallieerden.
BEOORDELING: Er is geen enkele aanwijzing dat Göring deze uitspraak heeft gedaan. Alles wijst erop dat een uitspraak uit 1946 verkeerd wordt geciteerd en weergegeven. Göring sprak niet over angst of slaven, maar het gevoel om aangevallen te worden.
FEITEN: Het proces tegen de belangrijkste nazi-oorlogsmisdadigers, van 20 november 1945 tot 1 oktober 1946, is goed gedocumenteerd. Er is letterlijk genoteerd wat er is gezegd tijdens de 218 zittingsdagen. Daaruit blijkt dat Göring, de opperbevelhebber van de Duitse luchtmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog, de gewraakte uitspraak niet tijdens het proces heeft gedaan.
Wel is gedocumenteerd dat Göring, net zoals anderen van de in totaal 24 verdachten in het belangrijkste Neurenbergse "Kriegsverbrecherprozess" (oorlogsmisdadigersprocers), door de Amerikaanse gevangenispsycholoog Gustave M. Gilbert is geïnterviewd. Die schreef er in 1947 een boek over: "Nuremberg Diary" (Neurenberg-dagboek).
Daarin beschrijft Gilbert een gesprek met Göring op 18 april 1946. Gilbert reageert op de opmerking van Göring dat simpele burgers altijd zo kunnen worden gemanipuleerd dat zij oorlogen steunen. Gilbert heeft erop geantwoord dat eenvoudige burgers niet dankbaar zijn voor oorlog en vernieling.
Göring heeft daarop volgens Gilbert gezegd: "Uiteraard, het volk wil geen oorlog. Waarom zou een of andere landarbeider zijn leven op het spel willen zetten als het beste wat er voor hem inzit is dat hij zonder kleerscheuren thuiskomt? Natuurlijk, het eenvoudige volk wil geen oorlog, noch in Rusland noch in Engeland noch in Amerika, net zo min in Duitsland. Dat is duidelijk. Maar uiteindelijk zijn het de leiders van een land die de politiek bepalen, en het is altijd makkelijk om het volk zover te brengen dat het meedoet, of het nou gaat om een democratie, om een fascistische dictatuur, om een parlement of een communistische dictatuur."
Gilbert schrijft dat hij erop heeft gewezen dat in een democratie de burgers tenminste mogen beslissen wie er regeert, en dat in Amerika alleen het Congres de oorlog kan verklaren. Daarop zou Göring hebben gezegd: "Dat is allemaal mooi. Maar met of zonder kiesrecht, het volk kan altijd ertoe worden overgehaald om zijn Führer (leider) te volgen. Dat is heel simpel. Je hoeft niets anders te doen dan het volk te vertellen dat het wordt aangevallen. En je verwijt de pacifisten hun gebrek aan patriottisme. En beweert dat ze hun land in gevaar brengen. Deze methode werkt in elk land."
Dit authentieke citaat heeft dus betrekking op de bereidheid van een volk om oorlog te gaan voeren.
Göring beveelt aan om het volk ervan te overtuigen dat het wordt aangevallen. En tegelijkertijd de pacifisten een gebrek aan patriottisme te verwijten.
Bij het vervalste citaat, dat in sociale media wordt verspreid, gaat het echter niet om oorlog, maar erom mensen tot slaaf te maken. Er is geen sprake meer van gebrek aan patriottisme en gevaar voor het land – alleen nog maar van het bang maken van mensen.
Zo’n citaat van Göring is bij geen enkele expert van het Institut für Zeitgeschichte (IfZ) (Instituut voor contempooraine geschiedenis) bekend, waar wetenschappers gespecialiseerd zijn in het nationaal-socialisme. Het is "niet na te gaan waar Göring zo’n uitspraak zou hebben gedaan", aldus een woordvoerster van het IfZ desgevraagd tegen dpa. Mogelijk is een citaat uit Gilberts "Neurenberg-dagboek" verkeerd weergegeven, aldus de zegsvrouw.
Als dit het geval is, is het Göring-citaat niet alleen "compleet verkeerd weergegeven". Het strookt ook niet met de gebruikelijke manier van praten van Göring, of zijn wereldbeeld. Als met de posting wordt bedoeld dat de nationaal-socialisten, met behulp van angst, slaven wilden maken van het Duitse volk, dan past dat niet in de overheersenden "Herrenrassen"-ideologie van der nazi-tijd - het denkbeeld dat de Duitsers superieur zijn over andere "rassen".
De experts van het IfZ komen daarom tot de conclusie dat het hoogst onwaarschijnlijk is dat het citaat echt van Göring afkomstig is.
---
Links:
(gearchiveerd: https://archive.vn/JW9ve )
Gesprek van Göring met Gilbert:
http://www.mit.edu/people/fuller/peace/war_goering.html
(gearchiveerd: https://archive.vn/Sd9pf )
Webpagina over de verdachten van de processen van Neurenberg:
(gearchiveerd: https://archive.vn/hZXCe )
Processen-verbaal van het proces tegen Göring en andere nazi-kopstukken:
http://www.zeno.org/Geschichte/M/Der+N%C3%BCrnberger+Proze%C3%9F
(gearchiveerd: https://archive.vn/yw4Ca )
Institut für Zeitgeschichte: https://www.ifz-muenchen.de/
---
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com