Geen plannen voor verplichte “COVI-pas” voor werk en ov

16.6.2020, 17:15 (CEST)

In een Facebook-post wordt gesteld dat inwoners van Nederland binnenkort geen toegang meer zouden krijgen tot hun werk, het openbaar vervoer en openbare gebouwen als zij niet beschikken over een "COVI-pas". Die pas van Britse makelij zou pas worden verstrekt na het ondergaan van een test op het nieuwe coronavirus. Dit verplichte paspoort zou er "onherroepelijk komen", twee Britse bedrijven zouden in juni 2020 al beginnen met de levering van het "digitale gezondheidspaspoort" aan tenminste 15 landen, waaronder Nederland. De posting is honderden keren op Facebook gedeeld. (http://archive.vn/N6RCs)

BEOORDELING: De stelling over een verplichte COVI-pas is fout. Er wordt wel gewerkt aan een COVI-pas, maar die wordt niet verplicht; het moet een gemaksartikel voor de burger worden om snel aan te kunnen tonen dat hij of zij een test heeft ondergaan.

FEITEN: Een woordvoerster van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in Den Haag laat weten: "Nee, er zijn bij VWS geen plannen voor een dergelijke 'covid-pas'."

Tijdens het intense openbare debat in Nederland over de maatregelen die de overheid moet nemen in de strijd tegen COVID-19, zijn tal van mogelijke maatregelen de revue gepasseerd in politiek en media. De invoering van een "COVI-pas" hoort daar niet bij.

Zo’n maatregel met vergaande budgettaire consequenties (het zou duur zijn om al die pasjes te maken, en er zou bureaucratische rompslomp gepaard gaan met de aanvraagprocedures en uitgifte) en beperking van de grondrechten kan in Nederland niet zomaar stiekem worden voorbereid en ingevoerd, zoals de post suggereert. Er is een transparant en openbaar wetgevingsproces waarbij dusdanige ideeën van de regering, als ze al zouden bestaan, eerst voor advies moeten worden voorgelegd aan de Raad van State; vervolgens zou een wet van die strekking door de Tweede en de Eerste Kamer van de Staten-Generaal moeten worden aangenomen.

Bij belangrijke ingrijpende maatregelen kan daar ook nog een internetconsultatie bijkomen, voordat de regering het wetsontwerp naar het parlement stuurt.

Bij een internetconsultatie wordt de beoogde wetstekst op internet geplaatst, en alle belanghebbenden en geïnteresseerden, organisaties en individuele burgers, kunnen reageren.  

Na afloop van de consultatietermijn worden de ingekomen reacties bekeken en wordt eventueel het voorstel voor de wettelijke regeling aangepast.

De eerste internetconsultatie in Nederland ging over de toepassing van nieuwe EU-regelgeving en werd gesloten op 15 augustus 2009.

Alle lopende en gesloten consultaties zijn te zien op de website https://www.internetconsultatie.nl/ .

In het geval van de tijdelijke COVID-19-wet, waarin de invoering van zo’n verplichte COVI-pas had kunnen worden geregeld, is er haast bij omdat de wet al op 1 juli in werking moet treden. Daarom is ervoor gekozen geen formele openbare internetconsultatie te houden, maar meer informeel te overleggen met relevante maatschappelijke organisaties. Een woordvoerster van minister Hugo de Jonge van VWS laat weten: "Omdat het parlement snel af wil van de noodverordeningen waar we nu mee werken, hebben we ervoor gekozen om de wet die ter vervanging moet komen te consulteren op uitnodiging in plaats van openbaar te consulteren via internet. Dat laatste proces zou namelijk minstens 6 tot 8 weken in beslag nemen."

De tekst van de Facebook-post komt overeen met een posting op Telegramnl, een website met een titel in hetzelfde lettertype als de Telegraaf, de grootste krant van Nederland. (http://archive.vn/FaRXy )

Als onderliggende bron wordt Xandernieuws.net genoemd.
In het artikel op Telegramnl wordt een Brits bedrijf dat de 'COVI-pas' zou maken, met naam genoemd, VST Enterprises.

De directeur van VST Enterprises, Louis-James Davis, laat desgevraagd weten dat zijn bedrijf inderdaad al jaren gespecialiseerd is in de productie van beveiligde identificatiesystemen. Het werkt daarvoor samen met de Verenigde Naties aan tal van projecten wereldwijd. (https://www.vstenterprises.com/ )

Het bedrijf CoviPass is een klant van VST Enterprises en wil met technische steun van VST Enterprises zo’n COVI-pas uitbrengen.

Davis is hierover in gesprek geweest met diverse regeringen wereldwijd, ook in de Benelux. Daarbij is er nooit sprake van geweest dat de COVI-pas verplicht wordt. Het moet een gemaksproduct op vrijwillige basis worden waarmee de burger snel aan kan tonen dat hij of zij een test heeft ondergaan.

"Ik heb het paspoort uitgevonden om de restricties van de lockdown te versoepelen. Weer een half-normaal leven mogelijk te maken. De gezondheidspas toont alleen je foto en teststatus. Gesprekken met regeringen gingen onder meer over internationale reizen", aldus Davis.

Het klopt dus niet dat de burger voor de pas ook andere privacygevoelige informatie zoals vingerafdrukken of irisscans zou moeten afstaan, zoals de Facebook-post stelt. De beveiliging berust vooral in een gecontroleerde uitgifteprocedure en in veiligheidskenmerken die de COVI-pas zelf heeft.  

De COVI-pas kan op een smartphone worden gebruikt, of de gecodeerde informatie kan worden uitgeprint. De COVI-pas moet gratis worden voor de burger die hem gebruikt. De ontwikkelingskosten moeten natuurlijk worden terugverdiend. Volgens Davis is het de bedoeling dat instanties die belang hebben bij snelle personencontroles, ervoor gaan betalen, zoals concertzalen, reisbureaus, tour operators en overheden. Die zouden dan betalen bijvoorbeeld voor het gebruik van de controlefunctie op hun ticketscanner op een bepaalde avond en een bepaalde plek.

---

Links:

Facebook-post:

https://www.facebook.com/frans.heslinga.1/posts/3386834064668749

(gearchiveerd: http://archive.vn/N6RCs )

Website voor internetconsultaties:

https://www.internetconsultatie.nl/

(gearchiveerd: http://archive.vn/6BsFP )

Artikel op Telegram.nl:
https://www.telegramnl.eu/al-het-nieuws/corona/nederland-een-van-de-eerste-15-landen-die-digitaal-gezondheidspaspoort-invoert/

(gearchiveerd: http://archive.vn/FaRXy )

Website van VST Enterprises:

https://www.vstenterprises.com/

(gearchiveerd: http://archive.vn/avTGH )

Artikel over COVI-pas:

https://www.verdict.co.uk/vst-enterprises/

(gearchiveerd: https://archive.vn/UWoVm )

---

Contact met het dpa-feitencheckteam:

factcheck-netherlands@dpa.com