Televisie-uitzending toont simulatie van ruimtemissie

Het vertrouwen in nieuwsmedia is momenteel laag. Dat blijkt nog maar eens uit een reeks Facebookberichten. Die posten een video van televisiebeelden van een van NASA's eerste ruimtewandelingen in de jaren zestig. Volgens de berichten geloofden "miljarden mensen" dat deze beelden een echte weergave waren van een ruimtemissie. Waren mensen destijds daadwerkelijk zo goedgelovig?

Beoordeling

De video is afkomstig uit een reportage van de Amerikaanse zender CBS uit 1966 en toont een simulatie van hoe de ruimtemissie Gemini IX eruit zou gezien hebben. Tijdens de reportage stond duidelijk aangegeven dat de beelden een simulatie toonden.

Feiten

Waar komen deze beelden vandaan? Die vraag is op te lossen via twee eenvoudige stappen. 

Ten eerste leidt een reverse image search naar een YouTubevideo die beelden toont uit een CBS News Special uit juni 1966. Met die info is vervolgens in Google de volledige uitzending terug te vinden, waarin het bewuste fragment (minuut 53:55) ook te zien is.

Gemini IX missie

Die nieuwsspecial, genaamd The week in space, deed op 3 juni 1966 verslag van de ruimtemissie Gemini IX, die zich op dat eigenste moment aan het voltrekken was. Die NASA-missie van drie dagen lang bracht Tom Stafford en Eugene Cernan in een baan rond de aarde en paste in de reeks missies in de jaren zestig die de maanlanding moesten voorbereiden door allerlei procedures uit te testen. Een daarvan is een spacewalk of ruimtewandeling, zoals ook in de video te zien is.

Verslag en commentaar werd voorzien door CBS-coryfee Walter Cronkite, wiens carrière parrallel liep met de geschiedenis van de ruimtemissies en bekend stond als "the most trusted man in America". Cronkite begint zijn uitzending een goede vier uur na lancering.

Simulatie van ruimtewandeling

Het bewuste fragment dat op Facebook gedeeld wordt, is geen echte weergave van een ruimtewandeling maar toont een simulatie. In de uitzending (vanaf 53:55) wordt dat ook zo weergeven: bij het fragment staat letterlijk "Space Walk Simulation" geschreven. De berichten op Facebook gebruiken een versie waar dat is uitgesneden.

De hele uitzending toont dit soort simulaties om het voor de kijker behapbaar en spannend te maken (zie bijvoorbeeld rond minuut 44:35). Ook zijn soms de opgenomen stemmen van Stafford en Cernan te horen (minuut 24).

Wie ten slotte echte beelden van de ruimtemissie wil bekijken, hoeft niet ver te zoeken. Die zijn immers in grote getale te zien op de website van NASA. Daar is onder meer een shot van de werkelijke ruimtewandeling van Eugene Cernan te bewonderen.

(Stand van zaken: 10.1.2025)