Raket die kinderziekenhuis in Kiev trof was Russisch

Het nieuws van een raketaanval op Kiev waarbij zeker 30 doden vielen schokkeerde de wereld begin deze week. Ook het kinderziekenhuis Ochmadyt werd getroffen. Zowel Oekraïne als de VN beschuldigen Rusland, op basis van fragmenten van een Ch-101-raket die werden gevonden. Die beschuldiging zou echter onterecht zijn, zo klinkt het online.

Het zou net een Oekraïense NASAMS-afweerraket zijn geweest die de dodelijke schade veroorzaakte, wordt beweerd. Een woordvoerder van het Russisch ministerie voor Buitenlandse Zaken beweerde dat ook. Maar de huidige gekende feiten in de zaak spreken dat verhaal tegen.

Beoordeling

De luchtafweerraket in kwestie kan de plaatsgevonden schade niet veroorzaken, zo zeggen militaire experts. De schade komt veel meer overeen met die veroorzaakt door een Ch-101-raket.

Feiten

De Oekraïense hoofdstad Kiev werd op de ochtend van 8 juli getroffen door verschillende raketten. In het noordwesten van de stad werd ook het kinderziekenhuis Ochmadyt, het belangrijkste kinderziekenhuis van de stad, getroffen. De ravage was groot, tonen foto's van Oekraïense autoriteiten en onafhankelijke journalisten aan.

Er is duidelijk te zien dat veel ramen en delen van de bekleding van het gebouw van tien verdiepingen hoog verwoest werden. Het schadepatroon is niet consistent met wat een luchtafweerraket kan veroorzaken, maar wel met de schade van een Ch-101-raket (in het Engels "Kh-101 cruise missile"). Dat concludeerde de VN na onderzoek. Ook journalistiek onderzoeksplatform Bellingcat kwam tot die conclusie. Verschillende militaire experts bevestigen dat eveneens.

Te weinig explosieven in een AIM-120

Vanuit Russische hoek wordt beweerd dat een NASAMS-systeem met een AIM-120 AMRAAM-raket werd gebruikt. Het Oekraïense leger gebruikt deze luchtafweersystemen inderdaad, maar hun werking is niet consistent met de schade aan het kinderziekenhuis. Dat vertelt Markus Schiller, wapenexpert aan het Zweede SIPRI-instituut (Stockholm International Peace Research Institute), aan dpa (Deutsche Presse-Agentur).

"De AIM-120 AMRAAM wordt gebruikt als luchtafweerraket. Het is ontworpen om te ontploffen naast de raket, zodat de fragmenten het doel raken", aldus Schiller. De vele kleine metalen deeltjes perforeren hun doelwit, hetgeen niet te zien is in het kinderziekenhuis. "Je zou dan veel kleine kraters zien, geen half ineengestort gebouw", zegt Schiller. "Het schadepatroon toont de impact van iets veel groters."

Fabian Hoffmann is doctorandus in rakettechnologie en nucleaire strategie aan de Universiteit van Oslo. Hij komt tot dezelfde conclusie als Schiller. Een AIM-120 AMRAAM heeft een springkop van 20 kilo. "De explosieven in de springkop van een AIM-120 kan die schaal van verwoesting niet veroorzaken", zegt Hoffmann.

Schokgolf

Dat soort schade kan wél worden veroorzaakt door een Russische Ch-101-raket, met een springkop van 400 à 450 kilo. Er zijn verschillende ooggetuigenbeelden van de raket en het moment van impact, uit verschillende hoeken. De façade van het ziekenhuis is duidelijk te zien. De schokgolf van impact die de façade beschadigde is eveneens zichtbaar.

Schade aan de ramen van een hoog gebouw, een grote explosie en rookpluim en schokgolf: het zijn allemaal indicatoren van een veel grotere raket. Dat zegt Timothy Wright, militair expert aan het Internationaal Instituut voor Strategische Studies (IISS) aan dpa. "Op basis hiervan is het bijna zeker dat de raket die het Ochmadyt kinderziekenhuis raakte een Russische Ch-101 was en niet een Oekraïense NASAMS", aldus Wright.

Vorm en snelheid

Close-ups van de raket toont ook dat er aan de staart van de raket een rechthoekig object te zien is. "Dat is een motor, hetgeen een Ch-101 heeft, maar een AIM-120 niet", verklaart Wright. "Daar zit de motor volledig binnen in de behuizing van de raket.

De algemene vorm van de raket is een verdere indicatie dat het om een Ch-101 gaat. Het ziet er uit als een afgeronde torpedo, terwijl de AIM-120 een pijlvorm heeft. "NASAMS zijn vele malen sneller dan de geluidssnelheid, terwijl een Ch-101 trager is wat overeenkomt met de snelheid van de raket in de beelden", zegt Wright.

Brokstukken van de raket aangetroffen bij het kinderziekenhuis zijn eveneens consistent met een Ch-101. Foto's van het Oekraïens ministerie van Justitie en de Inlichtingendienst SBU van de brokstukken matchen met de Russische raket. Meer dan dertig fragmenten van de raket werden aangetroffen op de site, waaronder delen van de motor en vleugels.

(Stand van zaken: 12.07.2024)