Dikkere schors beschermt Californische bomen tegen brand

De vele beelden van de bosbranden in Hawaï zijn angstaanjagend in de schaal van vernietiging die ze tonen. Zo ook een korte video die online wordt gedeeld en uit Hawaï zou komen. Het toont volledig afgebrande huizen, terwijl de omliggende bomen ogenschijnlijk onaangeraakt zijn door het vuur. Bewijs dat de huizen opzettelijk "operatief één voor één zijn afgebrand", aldus sociale mediagebruikers. Maar is dat echt wat hier te zien is?

Beoordeling

De dronebeelden werden gemaakt in 2018 in Noord-Californië. Ze werden gebruikt om de schade te documenteren. Er is geen link met de branden op Maui begin augustus 2023.

Feiten

In de beelden is de naam van de website te zien, viewer.hanger.com. Die site is offline maar het was een softwarebedrijf voor het maken en delen van dronebeelden. In 2019 werd het bedrijf overgenomen door een ander bedrijf. Dat is al een eerste indicatie dat de beelden niet recent zijn.

De factcheckers van France 24 kwamen erachter dat de beelden helemaal niet Hawaï deze maand tonen, maar Californië vijf jaar geleden.

Het gaat hier om de zogenaamde Camp Fire dat in november 2018 door Butte County in het noorden van Californië raasde. Het was de dodelijkste en meest destructieve bosbrand in de geschiedenis van de staat. De oorzaak was een defecte elektriciteitslijn.

Verwoest paradijs

Deze specifieke beelden tonen Paradise, een stadje in Butte County. Omstreeks 0:20 in de video is een straat te zien, met aan de ene kant een wit, onbeschadigd lijkend huis en aan de andere kant vijf verwoeste percelen. Achter die verwoeste huizen loopt een andere straat. Dat komt overeen met Clark Road in Paradise, nabij de kruising met Lovely Lane. Op de beelden van Google Maps, daterend van dit jaar, is de afdruk van de vijf verwoeste percelen tegenover het witte huis nog steeds te zien. Ze zijn (nog) niet heropgebouwd.

De dronebeelden werden gebruikt om de schade na de brand in beeld te brengen. Het resultaat is een kaart die toont hoe Paradise en de omliggende dorpen zo goed als volledig vernield waren.

Bomen met dikke schors

Naast de algemene schaal van de ravage valt ook op dat opvallend veel bomen nog overeind staan en ogenschijnlijk geen schade ondervonden. Ook in 2018 kwam dit opmerkelijke feit al onder de aandacht. Exact dezelfde video werd ook al in 2020 gebruikt om dezelfde onterechte bewering op sociale media te maken als nu in augustus 2023.

Bosbranden komen regelmatig voor in het westen van de VS en de bomen hebben zich daaraan aangepast: zo hebben ze ondere andere dikkere schors. In de beelden is wel te zien hoe de schors onderaan de boom zwart geblakerd is, maar door de dikte blijft het innerlijke deel van de boom beschermd.

De oostelijke wind op het moment van de brand speelde ook een rol. Daardoor vlogen brandende sintels en andere materie door de lucht waardoor de brand snel en breed kon verspreiden, zonder dat het de kans kreeg om naar boven op de bomen te stijgen. Huizen daarentegen zijn wel heel vatbaar voor die brandende sintels omdat ze zo klein zijn en dus makkelijk in het huis kunnen geraken.

Ook in Hawaï was er een sterke wind, en experts vertelden aan Politifact dat er gelijkenissen zijn tussen de branden in Hawaï en die in Paradise vijf jaar geleden.

Kortom, het fenomeen van de bomen die branden overleven terwijl huizen afbranden is opmerkelijk, maar het gebeurt wel vaker. Het is geen bewijs dat de brand opzettelijk werd aangestoken om gerichte schade te berokkenen

(Stand van zaken: 24.08.2023)