President Zelensky raadt iedereen aan te sporten

De Oekraïense president Zelensky zou in een interview hebben gezegd dat hij cocaïne "fantastisch" vindt en dat hij het iedereen aanraadt. Dat wordt beweerd in een post die rondgaat op Facebook. In het filmpje dat met de post wordt gedeeld, lijkt Zelensky dit inderdaad te zeggen. Maar is het filmpje wel authentiek en deed Zelensky deze uitspraken wel echt?

Beoordeling

Nee, het filmpje is misleidend bewerkt. Zelensky zegt in het interview juist dat hij geen drugs gebruikt. Wel zegt hij verslaafd te zijn aan koffie. Verder raadt hij mensen aan om te sporten. Die uitspraken zijn zo naast elkaar geplakt, dat het lijkt alsof hij iets anders zegt.

Feiten

In het filmpje vraagt de interviewer - volgens de ondertiteling - hoe Zelensky denkt over cocaïne. Zelensky zou dan antwoorden: "Geweldig, geweldig! Energie man nummer één. Serieus. Dit is energie voor de hele dag. Om 7 uur stond ik op, liep een stukje met de hond. En ik snuif drugs. Dit is de modus. Ik leef erin! Ik raad het iedereen aan. Maar geen harddrugs. Daarom, daarvan wil je overdag slapen. Op deze manier opgeladen, hou ik het vol tot de avond. Ja."

Het Engels van de ondertiteling is slordig, maar de vertaling vanuit het Russisch is niet per se fout. Wie echter het filmpje goed bekijkt, ziet dat de overgangen tussen Zelensky’s zinnen wel erg abrupt zijn. Er lijkt in het filmpje te zijn geknipt en dat is ook zo.

Het volledige interview

Het volledige interview is terug te vinden op het YouTube-kanaal van de Oekraïense online krant Oekrains’ka Pravda. Een journalist van dat medium, Roman Kravets, interviewde Zelensky in januari 2019, in aanloop naar de presidentsverkiezingen die Zelensky later zou winnen. Op de registratie is na 7:35 te zien hoe de presidentskandidaat werkelijk reageerde op vragen over drugsgebruik.

De journalist vraagt Zelensky naar geruchten over diens cocaïnegebruik. Daarop antwoordt Zelensky: "Geweldig, geweldig! Nee, ik zit op iets wits, maar dat is een stoel. Dat is geen coke. Ik gebruik geen drugs."

Vervolgens vraagt Kravets of Zelensky snuift. Lachend antwoordt die laatste: "Ik snuif koffie, want ik ben een echte koffieverslaafde. Ik houd heel erg van koffie, dat is waar." Met een gebaar alsof hij aan een kop koffie ruikt, zegt hij: "Ik snuif werkelijk koffie." Dan vervolgt hij serieus: "Ik gebruik geen enkele drugs. Ik drink wel eens een glaasje wijn, ja."

Zelensky adviseert sport

Na het bovenstaande vraagt de journalist nog eens waar Zelensky zijn energie vandaan haalt. Die laatste antwoordt: "Energieboost nummer één, serieus, is strakke regelmaat (rezjim). [...] Die regelmaat, daar leef ik in. Om 7 uur vanmorgen stond ik op, liep een stukje met de hond, en ging sporten. Wat is sport? Je moet het doen, je ertoe zetten. Het is energie voor de hele dag. Ik raad het iedereen aan. Maar train niet te zwaar, want dan word je ’s middags slaperig. Op deze manier opgeladen, hou ik het vol tot de avond. Ja."

In het filmpje op Facebook is dus zo geknipt in Zelensky’s ontkenning van drugsgebruik en zijn uitspraken over koffie en sport, dat het lijkt alsof hij cocaïne aanprijst. In werkelijkheid zei Zelensky het tegenovergestelde.

Oekrains’ka Pravda kreeg al in april 2019 lucht van een vervalste versie van het interview die op internet circuleerde en plaatste op de website een waarschuwing in zowel het Russisch als het Oekraïens.

De bewerkte video past in een terugkerend patroon van desinformatie, die bedoeld lijkt om het imago van de Oekraïense president te schaden. Dpa ontkrachtte al meerdere claims (hier, hier) die Zelensky trachtten weg te zetten als drugsgebruiker.

(Stand van zaken: 18.07.2023)