Harde uitspraken over COVID-19 en amish zijn lastig te doen

De amish spreken tot de verbeelding, met hun hechte, gelovige gemeenschap en levensstijl die rechtstreeks uit een vervlogen tijd komt. Zo ook hun beleving van de coronapandemie en hun lage vaccinatiegraad. Die zou er namelijk toe geleid hebben dat hun sterftecijfer negentig keer lager is dan dat van de algemene populatie in de VS, zo klinkt het op sociale media. Een straf cijfer, dat uit de lucht blijkt te zijn gegrepen.

Beoordeling

Er is geen bewijs om deze bewering te staven. Accurate cijfers verkrijgen is moeilijk, maar het lijkt er op dat de amish, net als andere Amerikanen, COVID-19 kregen en oversterfte kenden tijdens de coronapandemie.

Feiten

Het cijfer is afkomstig van een artikel op de Amerikaanse website Slay News. Als bron geven zij een studie van de Vaccine Safety Research Foundation, een antivaxgroep. Zo'n studie is echter onvindbaar op de website van de groep.

Het blijkt dan ook dat er helemaal geen solide basis is voor deze bewering. Dat bevestigt ook Mark Louden, professor Germaanse linguistiek en amishexpert verbonden aan de University of Wisconsin. "Er is geen feitelijke basis om te beweren dat het sterftecijfer als gevolg van COVID-19 onder de amish negentig keer lager was", laat hij via mail weten aan Deutsche Presse-Agentur (dpa).

Oversterfte

Er werden wel een aantal studies uitgevoerd naar de amish tijdens de coronapandemie, zowel op niveau van besmetting, vaccinatie als mortaliteit. Toch is het niet gemakkelijk om een heel duidelijk en accuraat beeld te krijgen. "Statistieken over infecties, vaccinatiecijfers en overlijdens bevatten geen melding van religie, dus het enige bewijs dat we hebben is indirect of anekdotisch", aldus prof. Louden.

Een studie uit 2021, die naar de mortaliteit bij de amish keek, concludeerde dat deze dezelfde tendens volgde als de algemene mortaliteit in de VS met drie golven van oversterfte doorheen 2020. Het merkt ook op dat het moeilijk is om een accuraat beeld te krijgen. De studie kijkt dan ook naar algemene oversterfte bij de amish en niet de sterfte die concreet gelinkt werd aan COVID-19.

Dezelfde onderzoekers deden dit jaar een vervolgstudie, dit keer focussend op zowel vaccinatiegraad als mortaliteit. Oversterfte in de algemene populatie in de VS daalde na de introductie van de coronavaccins in 2021; dat was niet het geval bij de amish.

Sommige amish kregen wel degelijk vaccin

De volledige vaccinatiegraad in de VS zit momenteel op 69,47 procent. Prof. Louden laat weten dat regio's met een grote amishpopulatie gemiddeld een lagere vaccinatiegraad kennen.

Holmes County in Ohio is de county met de hoogste dichtheid aan amishpopulatie. De volledige vaccinatiegraad daar lag eind 2022 op 18,65 procent. Laag, maar toch ongeveer een vijfde. "Om te zeggen dat geen enkele amish persoon een coronavaccin kreeg is simpelweg fout", aldus prof. Louden.

Daarnaast benadrukt hij nog dat de amish in het algemeen gezonder zijn dan de doorsnee bevolking, maar "dat komt door hun levensstijl en genetica en is niet verbonden aan hun weerstand tegenover vaccinatie."

In het begin van de pandemie volgden de amish wel de coronarichtlijnen. "Naarmate de pandemie bleef duren waren de amish, die allemaal op het platteland wonen, veel minder geneigd om mondmaskers te dragen of om afstand te houden tenzij uitdrukkelijk gevraagd", vertelt prof. Louden. Hij noteert dat ook hun omgeving en buren, die niet amish waren, dat deden op het platteland in de VS. "In het algemeen respecteerden ze expliciete publieke gezondheidsregels uit hun verlangen om goede burgers te zijn."

Kortom, net zoals vele andere Amerikanen, volgden ze niet alle coronarichtlijnen, maar kan ook niet worden gezegd dat ze die volledig negeerden. Daarnaast lijkt de lage vaccinatiegraad bij de amish niet tot een geringere oversterfte tijdens de pandemie te hebben geleid.

(Stand van zaken: 19.07.2023)