Logo CEO-top gebaseerd op traditioneel Thais weefpatroon

Het logo van de recente CEO-top van de APEC in Bangkok deed online de wenkbrauwen rijzen. Velen herkenden een hakenkruis in het logo van de economische top in Azië. Als we deze Facebookgebruiker moeten geloven werd dit "fascistische" symbool door Klaus Schwab, de directeur van het World Economic Forum (WEF), onthuld. Schwab is wel vaker onderwerp van wilde complottheorieën over de zogezegd regerende elite. Is dat nu weer het geval?

Beoordeling

Klaus Schwab onthulde geen fascistisch logo tijdens de CEO-top van de APEC in Bangkok in november 2022. Hij was enkel aanwezig als spreker en nam deel aan een paneldiscussie. Het logo dat op een hakenkruis zou lijken is daarnaast niet het officiële APEC logo van gastland Thailand, maar het specifieke logo van de CEO-top die in het kader van de APEC georganiseerd werd.

Feiten

Dit jaar was Thailand het gastland van de APEC, een economisch handelsforum van 21 economieën uit de regio rond de Pacifische Oceaan. Heel 2022 vonden uitwisselingen plaats tussen ambtenaren en zakenlieden uit verschillende landen. In november waren er meerdere belangrijke bijeenkomsten in Bangkok, waaronder de CEO-top. Hier wisselden zakenmensen en regeringsleiders ideeën met elkaar uit. In die hoedanigheid was Klaus Schwab, als voorzitter van het World Economic Forum, dan ook aanwezig op deze top.

Op 17 november nam hij deel aan een paneldiscussie, met onder andere de president van de Filipijnen. Hij heeft toen geen enkel symbool of logo onthuld. Wel werd hij veelvuldig gefotografeerd, samen met vele anderen, voor de podiumachtergrond met het grote logo.

Meerdere logo’s

Door alle verschillende bijeenkomsten zijn er ook meerdere logo’s in de omloop met betrekking tot de APEC in Thailand. Het logo waarvan beweerd wordt dat het een fascistisch symbool zou zijn, is het logo van de specifieke CEO-top en niet het belangrijkere officiële APEC 2022 logo.

Dat laatste logo werd in november 2021 onthuld door het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken. Het werd ontworpen door de eenentwintigjarige student Chawanon Wongtrakuljong en stelt een traditionele Thaise gevlochten mand voor. In deze video legt Wongtrakuljong meer uit over de symboliek achter zijn ontwerp.

De CEO-top van 16 tot en met 18 november 2022 kreeg zijn eigen logo, dat qua vorm identiek is aan het ABAC-logo (weer een ander orgaan dat een adviserende rol heeft binnen het APEC-geheel), maar kreeg de drie kleuren van het algemene APEC-logo.

Uit dit document (pagina 4) leren we dat het logo een "Dok Loi" is: een traditioneel weefpatroon in manden- en vlechtwerk. De bloemachtige vorm bestaat uit 21 delen, voor iedere APEC-lid één, en staat voor de goede samenwerking en voorspoed.

Fascistisch hakenkruis, of toch niet?

Hoewel het logo dus een gevlochten "Dok Loi" moet voorstellen, herkenden veel social mediagebruikers een hakenkruis in de groene delen van het logo en klonk verontwaardiging online. Het is echter ook belangrijk om op te merken dat de swastika een eeuwenoud heilig symbool is, lang voordat Hitler er mee aan de haal ging in zijn nationaalsocialistische vlag. Ook in Europa werd het symbool al lang voor de Tweede Wereldoorlog in allerlei contexten gebruikt.

In boeddhistische landen, zoals Thailand, kom je een hakenkruis dus wel vaker tegen, omdat het in het boeddhisme voor geluk en welzijn staat. Voor westerlingen is het symbool door de Tweede Wereldoorlog heel anders beladen. Daarom wijzigde Japan een aantal jaar geleden het icoon waarmee een boeddhistische tempel op toeristische kaarten aangegeven stond: dat was namelijk een swastika. Het werd veranderd in een voor het Westers oog beter herkenbare tempel.

Maar ook in het huidige Europa heeft de swastika in sommige culturele contexten een andere betekenis, zoals blijkt uit deze factcheck over de folkloristische betekenis van de swastika in Letland.

De kleurkeuze van het logo in combinatie met de blauwe achtergrond van het logo van de CEO-top is wat ongelukkig, omdat daardoor de groene vorm op een swastika lijkt (blauwe en witte achtergrond). Het logo heeft echter niets met het fascisme te maken, maar alles met de traditionele Thaise cultuur. En Klaus Schwab had er al helemaal niets mee van doen.

(Stand van zaken: 20.12.2022)