Data EMA over vermoedelijke vaccinbijwerkingen zijn geen sluitend bewijs

"De vaccinatieschade per 11-1-2022", kopt een overzicht van cijfers dat wordt gedeeld op Facebook. De vier coronavaccins van Pfizer, Moderna, AstraZeneca en Janssen zouden samen goed zijn voor 22.632.700 mensen met bijwerkingen en 357.267 overledenen. De bron: het Europese Geneesmiddelenagentschap (EMA) en EudraVigilance. Maar is dat werkelijk zo?

Beoordeling

De cijfers komen niet overeen met het aantal vermoedelijke bijwerkingen zoals die gemeld zijn aan en gemonitord door het EMA. Daarnaast mist er essentiële context: het gaat om gemelde en vermoedelijke bijwerkingen, een causaal verband met een coronavaccin is meestal niet bewezen.

Feiten

Vermoedelijke neveneffecten van de coronavaccins kunnen gerapporteerd worden aan Eudravigilance. Op basis daarvan publiceert het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) maandelijks een veiligheidsrapport.

In de EU, IJsland, Lichtenstein en Noorwegen werden sinds het begin van de vaccinatiecampagne tot 2 januari 2022 in totaal 735,7 miljoen dosissen van de vier oorspronkelijk goedgekeurde coronavaccins toegediend. Daarop werden er 913.330 vermoedelijke bijwerkingen gemeld.

Wie de overzichtspagina bekijkt, ziet gelijk een groot verschil tussen de cijfers die gedeeld worden in het Facebookbericht en de cijfers die het EMA weergeeft. Die eerste zijn vele malen hoger. De in totaal nog geen miljoen gemelde bijwerkingen (met alle mogelijke aandoeningen) staan in schril contrast met de zogenaamde 22,6 miljoen bijwerkingen volgens het Facebookbericht.

Het meest recente veiligheidsrapport dateert van 20 januari 2022. Daarin is een heel ander beeld te lezen dan in het Facebookbericht. Zo zouden er volgens het Facebookbericht door het Pfizervaccin 171.550 mensen overleden zijn en 11.382.950 mensen bijwerkingen hebben ondervonden. Volgens het EMA zouden er 522.530 vermoedelijke gevallen van bijwerkingen zijn gemeld, waarvan 6.490 met een fatale afloop. Opnieuw, vele maken kleiner. Voor de coronavaccins van Moderna, AstraZeneca en Janssen geldt hetzelfde: de cijfers van het EMA zijn een heel pak lager dan wat wordt voorgesteld in het Facebookbericht.

Verder is het ook belangrijk om die rapporten in hun context te zien, zoals ook Eudravigilance duidelijk aangeeft. Het gaat om vermoedelijke nevenwerkingen. Een causaal verband met een coronavaccin is meestal niet bewezen. Er spelen ook belangrijke andere factoren mee zoals de medische geschiedenis van de persoon in kwestie en hoe vaak het neveneffect voorkomt in de gevaccineerde versus de totale populatie.

Tenslotte is het onduidelijk vanwaar de cijfers zoals voorgesteld in het Facebookbericht komen. Ze zijn hoe dan ook misleidend en fout.

(Stand van zaken: 24/01/2022)