SM-102 zoals gebruikt in vaccin is goedgekeurd ingrediënt
1.6.2021, 14:47 (CEST)
Eén van de ingrediënten in het covidvaccin van farmaceut Moderna, SM-102, zou vergif zijn. "SM-102 - Niet voor menselijk of veterinair gebruik", schrijft de website Frontnieuws. Om hun bewering te staven delen ze screenshots van een graphic van de overheid van de Amerikaanse staat Connecticut. Ook de Vlaamse Artsen voor Vrijheid en andere websites die wel vaker desinformatie verspreiden delen die bewering online. Screenshots van die blogposts worden ook gedeeld op Facebook.
Beoordeling
SM-102 is inderdaad één van de ingrediënten in het coronavaccin van farmaceut Moderna. Het dient als een beschermende laag rond het mRNA en is in die vorm niet giftig of schadelijk, maar juist essentieel voor de werkzaamheid van het vaccin. Wanneer het wordt opgelost met chloroform is het daarentegen niet geschikt voor menselijk gebruik, maar dat komt door de aanwezigheid van chloroform en niet door de SM-102. Het is net in die hoedanigheid dat het online wordt gedeeld en voorgesteld als giftig.
Feiten
SM-102 is een lipide, een vetachtige stof die niet oplost in water. "Het wordt gebruikt in het Moderna COVID-19-vaccin om de mRNA moleculen te 'verpakken' in lipiden-nanopartikels", vertelt Olivier Christiaens, woordvoerder bij het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). "Ze beschermen de mRNA-moleculen en zorgen ervoor dat die in onze cellen binnen gebracht worden." Zo kan het mRNA op zijn beurt dan de instructies geven om het spike-eiwit aan te maken waartegen het immuunsysteem dan antilichamen zal aanmaken.
De lipidenmantel, opgemaakt uit SM-102, dient dus als bescherming voor het mRNA en vervult zo een essentiële functie die de werkzaamheid van het vaccin garandeert. "Zonder zou het mRNA heel snel degraderen en zou het niet opgenomen kunnen worden in de cellen", verduidelijkt Christiaens. Het heeft dus alles behalve een sinistere functie.
Van waar komt dan het foute idee dat SM-102 giftig zou zijn? De meeste van de websites delen een screenshot van een productfiche van SM-102 op de website van het Amerikaanse chemische bedrijf Cayman Chemicals. Daar staat de stof inderdaad aangeduid als zijnde niet veilig voor menselijk of veterinair gebruik. Maar is er één cruciaal verschil: de SM-102 is daar gemixt met chloroform. In die vorm is het inderdaad niet geschikt voor menselijk gebruik.
In een persbericht geeft Cayman Chemicals verdere uitleg over dat label. Hun specifieke product is 90% chloroform, een veel voorkomende stabilisator, en 10% SM-102. Hoewel het veel voorkomend is, is het niet zonder risico's en vandaar het label. Hun SM-102 is dan ook enkel geschikt voor onderzoek, maar de waarschuwing slaat wel degelijk enkel op de chloroform, niet op de SM-102.
De ene SM-102 is dus de andere niet, en het preparaat met chloroform zit niet in het coronavaccin van Moderna. In het beoordelingsverslag van het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) blijken geen bezorgdheden rond het ingrediënt SM-102 zoals dat aanwezig is in het vaccin.
Links:
Artsen voor Vrijheid (gearchiveerd)
Factcheck Nebraska Medicine (gearchiveerd)
Productfiche coronavaccin Moderna EMA (gearchiveerd)
Assesment report coronavaccin Moderna EMA (gearchiveerd)
Overzicht ingrediënten website Connecticut (visual) (gearchiveerd)
Cayman Chemicals productfice SL-102 in chloroform (gearchiveerd)
Contact met het dpa-factcheckingteam: factcheck-belgium@dpa.com