Bericht over Polen, Noorwegen en Zweden die WHO aanklagen is een verzinsel
23.12.2020, 16:19 (CET)
In een Facebookbericht (hier gearchiveerd) stelt een vrouw dat Noorwegen, Polen en Zweden de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aan zou "dagen" (sic) omdat ze Europa zouden hebben besmet. Dit nieuws werd volgens het bericht gemeld door persagentschap Reuters. "De aangehouden piloten gaven toe dat ze een chemische stof bespoten die chemische longontsteking veroorzaakt", valt er verder te lezen. Ook worden er afbeeldingen gedeeld van een vliegtuig dat een vloeistof sproeit en enkele foto's van jerrycans aan boord van een vliegtuig. Maar wat is hier precies van aan?
BEOORDELING: Het bericht is een combinatie van verzonnen feiten en een veelvoorkomende complottistische theorie over 'chemtrails'. Enerzijds bestaat er helemaal geen soortgelijk artikel van Reuters waarin de genoemde landen de WHO aanklagen. Anderzijds werd de theorie dat er zulke chemische stoffen zouden worden gespoten vanuit vliegtuigen al meermaals ontkracht. Het bericht is dus onwaar.
FEITEN: "Polen, Zweden en Noorwegen dagen (sic) de WHO aan wegens het besmetten van Europa. Dit meldt Reuters", begint een vrouw haar Facebookbericht. Opvallend is dat een soortgelijk bericht nergens op de website van Reuters te vinden is, noch via Google wordt getoond na verschillende zoekopdrachten op de vereiste kernwoorden. Bovendien is het zéér onwaarschijnlijk dat dit bericht zou kloppen, aangezien een soortgelijke beschuldiging van verschillende landen meteen de wereldpers zou halen. Een link naar het zogenaamde artikel ontbreekt in het bericht.
Ook de afbeeldingen die in de tekst werden bijgevoegd, hebben werkelijk niets met het verhaal te maken. De foto van het vliegtuig is een stockfoto afkomstig van de website Airliners.net (zoals te zien rechtsonder in de foto). In de beschrijving van de afbeelding is niets te lezen over een mogelijke 'besmetting', noch werd de foto ooit gebruikt op de website van Reuters. Kortom, tot dusver lijkt het verhaal compleet verzonnen. Wél werd de afbeelding al meermaals gebruikt in complottistische verhalen over 'chemtrails', maar wat is dat precies?
Volgens die theorie bevatten de uitlaatgassen van vliegtuigen in de lucht allerlei giftige stoffen, bedwelmende stoffen en zelfs virussen. Zo zouden verschillende maatschappijen op grote schaal chemicaliën verspreiden om mensen te vergiftigen. Ook dat valt enigzins te lezen in het bericht: "De aangehouden piloten gaven toe dat ze een chemische stof bespoten die chemische longontsteking veroorzaakt". Luchtvaartmaatschappijen als Evergreen (zie afbeelding) worden regelmatig geviseerd door mensen die steevast in het verhaal geloven. De absurde theorie werd al meermaals ontkracht door factcheckers en wetenschappers.
Ook de andere foto's tonen geen abnormale praktijken. Het bericht wekt onterecht de indruk dat de jerrycans, tanks en tonnen gevuld zouden zijn met chemicaliën. In werkelijkheid hebben zulke tonnen verschillende functies. De eerste foto toont de binnenkant van een blusvliegtuig, dat water sproeit over grote branden. In de twee andere foto's worden de tonnen (of 'ballast tanks') gebruikt om het gewicht van passagiers na te bootsen wanneer de vliegtuigen nog gebouwd worden. Opnieuw worden ook die afbeeldingen regelmatig gebruikt in complottheorieën.
---
Links:
Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/mariska.Truck/posts/1869192296580854 (gearchiveerd: http://dpaq.de/5IKew)
Zoekactie Reuters: www.reuters.com/search/news?blob=Poland+Norway+Sweden+WHO
Zoekactie Google: http://dpaq.de/Hq7sJ
Afbeelding Airliners.net: https://www.airliners.net/photo/Evergreen-International-Airlines/Boeing-747-273C/1048442?qsp=eJwtjUEKwjAURK8if62bVgx013oAXXiBTzLUYG3Cz4caSu9uUrqbmTfMrGTDrPjpK0dQRwks9k1niiz8TdSt9EFegriiaQjw83gyV3NpTHsvtRREh1yQY0VvLaLCHflDHKQiJLsvjvWhrRLyPNytWOdTnHhfgbKfaNv%2B/P0xAw%3D%3D (gearchiveerd: http://dpaq.de/p86yB)
Afbeelding op website Reuters: http://dpaq.de/fIvJs
Website Frank Deboosere: www.frankdeboosere.be/vragen/vraag110.php (gearchiveerd: http://dpaq.de/zpStf)
Factcheck Knack: https://www.knack.be/nieuws/factcheck/factcheck-nee-deze-foto-s-bewijzen-niet-dat-er-chemicalien-worden-gesproeid/article-longread-1608823.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/tds85)
Flickr ballast tanks: https://www.flickr.com/photos/21507453@N08/2100883130/
Afbeelding ballast tanks Airliners.net: http://www.airliners.net/photo/Airb...49782/L/&sid=c71cd59e408c63a31acb0ea6dcd94164 (gearchiveerd: http://dpaq.de/VJ0wu)
---
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com