Valse kettingmail over 'illegaal Roma-koppel' gaat opnieuw rond op Facebook

28.5.2020, 19:30 (CEST)

Op Facebook gaat een getuigenis rond van een vrouw die haar ongenoegen uit over een jong Roma-koppel. Volgens de vrouw – die als "verantwoordelijke van de bank" werkt bij de "Rijksdienst voor Pensioenen" – betaalt het OCMW onder meer "1046 euro en de helft van de huishuur" van het koppel. Verder haalt de vrouw nog heel wat onwettigheden aan, maar stemmen die wel overeen met de Belgische wet?

BEOORDELING: Het bericht is een oude kettingbrief die als eerste werd opgemerkt in september 2011. Het verhaal is verzonnen en de feiten die worden aangehaald komen niet overeen met wat er in de Belgische wet staat.

FEITEN: Het valt meteen op dat de tekst niet erg actueel is. Allereerst werkt Helena Blomme, de geciteerde auteur van het bericht, naar het heet voor de "Rijksdienst voor Pensioenen". Maar volgens de wet is die afdeling van de federale overheid op 1 april 2016 van naam veranderd. Sindsdien werden alle pensioenkwesties afgehandeld door de 'Federale Pensioendienst'. Een eerste verwijzing naar een mogelijk oude getuigenis.

Met een simpele copy-paste zoekopdracht op Google verschijnt al snel de analyse van een quasi exacte getuigenis. Volgens de site gaat het om een kettingbrief die al minstens sinds september 2011 rondgaat via mail en op sociale media. Op de pagina wordt als bron verwezen naar een analyse van Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding. Ook dat toont aan dat de brief oud is, aangezien het CGKR in 2013 werd opgesplitst in een Interfederaal Gelijkekansencentrum (vanaf 2016 Unia) en een Federaal Migratiecentrum (vanaf 2015 Myra).

Aangezien de analyse sinds 2013 online staat, komen sommige feiten mogelijk niet overeen met bepaalde gewijzigde wetten. Daarom mag de analyse niet zomaar als waarheid worden aanzien. Toch staat de brief nog steeds vol fouten en gaat het om een verzonnen verhaal, bevestigen zowel Unia, de Federale Pensioendienst als de FOD Sociale Zekerheid. "We hebben de kettingbrief al vaker zien opduiken, maar hij is compleet verzonnen", verduidelijkt Vik Beullens van de Federale Pensioendienst.

Op de website van Unia zijn tientallen kettingbrieven geanalyseerd die zo nu en dan weer opduiken. Aangezien de brief al jaren oud is, werkt de link naar de toenmalige pagina van de CGKR niet meer. Toch stemt de inhoud volgens de POD Maatschappelijke Integratie wel overeen met wat er toen in de Belgische wet stond.

"Wanneer kettingbrieven heel vaak aan ons worden gesignaleerd, bekijken wij ze grondiger", luidt de commentaar bij Unia. "Kettingbrieven juridisch aanpakken ligt moeilijk omdat je nooit kan achterhalen van wie ze afkomstig zijn." Maar wat klopt er dan allemaal niet in de brief? Een analyse van de verouderde argumententatie van het CGKR:

Allereerst zijn de meeste Europese Roma geen illegalen maar EU-burgers, bevestigt de POD Maatschappelijke Integratie. Ze hebben een nationaliteit en verblijven niet per definitie illegaal op het grondgebied. Daarom moeten ze zich aan hun rechten houden en mogen ze maximaal 3 maanden in een EU-lidstaat verblijven.

Als de unieburgers zich langer dan drie maanden in een lidstaat willen vestigen, moeten ze aan enkele voorwaarden voldoen. Zo moeten ze een aanvraag voor een verblijfsrecht indienen en kunnen aantonen dat ze een bepaalde hoedanigheid hebben: werknemer, zelfstandige, werkzoekende, beschikker over voldoende bestaansmiddelen of student. Deze feiten werden ook in de oude analyse aangehaald en zijn tot op heden ongewijzigd.

Het koppel zou volgens de getuigenis "1046 euro per maand, plus de helft van hun huishuur krijgen van het OCMW", maar ook dat kan niet kloppen. Enkel bij een legaal verblijfsrecht kan men aanspraak maken op maatschappelijke dienstverlening. Diezelfde vereiste wordt gevraagd vooraleer er kindergeld wordt uitgedeeld. Het genoemde bedrag in de analyse is echter verouderd: in 2019 werd de kinderbijslag geïndexeerd. Bovendien spreekt men enkel nog van ‘groeipakket’, met bedragen die afhankelijk zijn van verschillende elementen.

Tenslotte hebben minderjarigen zonder wettig verblijfsrecht met hun ouders op het Belgisch grondgebied verblijven, hebben bovenop het recht op dringende medische hulp eveneens recht op materiële opvang in een opvangcentrum van Fedasil. Dat betekent dus opnieuw dat er geen kindergeld wordt uitgekeerd.

---

Links:

Facebookpost: https://www.facebook.com/geerts.jaak/posts/10158505722822783 (gearchiveerd: http://dpaq.de/GiPan)

Wet Federale Pensioendienst: http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&table_name=wet&cn=2016031803 (gearchiveerd: http://dpaq.de/pR2tS)

Analyse CGKR: https://sites.google.com/site/dehoaxwijzer/hoaxes/hoaxillegaalromakoppelontvangt2000steungeldpermaand?fbclid=IwAR0sDeLPAEV02_CO4826eL_2dSGfW7KcIrQnX-0Q1GVRu12OLoUUjgaYyzg (gearchiveerd: http://dpaq.de/SfVIF)

Geschiedenis Unia: https://www.unia.be/nl/over-unia/unia-geschiedenis (gearchiveerd: http://dpaq.de/Zyuvg)

Wet maatschappelijke dienstverlening: http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2012032804&table_name=wet (gearchiveerd: http://dpaq.de/7HWRt)

Vreemdelingenrecht: https://www.agii.be/thema/vreemdelingenrecht-internationaal-privaatrecht/sociaal-medisch/ocmw-steun (gearchiveerd: http://dpaq.de/kBcHk)

Hervorming kindergeld/ groeipakket: https://groeipakket.be/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/XspBW)

Bedragen groeipakket: https://www.mi-is.be/nl/tools-ocmw/bedragen (gearchiveerd: http://dpaq.de/MsVOt)

Unia kettingbrieven: https://www.unia.be/nl/actiedomeinen/media-en-internet/internet/media-analyses?category=257&require_all=category (gearchiveerd: http://dpaq.de/MJXJA)

---
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com